Soms wordt ik gebeld uit de bajes. Meestal hoor ik dat al snel aan de achtergrondgeluiden. Het zijn Nederlandse jongens die bellen uit Portugese gevangenissen. Zij zijn veroordeeld voor – meestal – drugsmisdrijven en als hun vonnis eenmaal is bepaald en in kracht van gewijsde is gegaan, hebben zij op grond van internationale wetgeving de mogelijkheid om hun straf uit te zitten in een gevangenis in het land van herkomst.
De rechterlijke macht in Nederland moet het proces zoals het is gevoerd natuurlijk wel kunnen begrijpen, om dan op grond van de Nederlandse regels de bijbehorende straf te bepalen. En dus moet het hele proces naar het Nederlands worden vertaald.
Bij ons eerste contact proberen de gedetineerden mij vaak van hun onschuld te overtuigen. Ik zeg dan meteen dat het gelukkig niet mijn werk is om te bepalen of ze al dan niet juist zijn be- en veroordeeld, maar dat ik ze graag verder help door te doen waar ik goed in ben, vertalen. Over de betaling doen ze meestal niet moeilijk, ik heb de indruk dat een aantal van deze jongens het principe "voor wat hoort wat" nog hoog in het vaandel heeft staan (maar het kan natuurlijk ook gewoon zijn dat ze niet veel keus hebben).
avonturen ...
Ik werd gebeld door de vrouw van een gedetineerde met de vraag of ik voor de vertaling van het proces zorg wilde dragen. Het ging om de handel in drugs en het was een zeer omvangrijk geheel waar ik een tijd mee zoet was. In zo'n proces staat een heleboel persoonlijke informatie over de betrokkenen, de vuile was hangt echt helemaal buiten en er blijven weinig geheimen meer over. Uit het verhaal bleek dat mevrouw zelf ook in dezelfde zaak veroordeeld was en voorwaardelijk op vrije voeten was gesteld. Toen de vertaling klaar was wilde ze die persoonlijk gaan overhandigen bij de Procuradoria Geral da República (die vervolgens zorg draagt voor de verzending naar Nederland). Ze vroeg of ik mee wilde gaan om haar te helpen alles nog eens toe te lichten en aan te dringen op snelle afwikkeling van de zaak van haar man. We troffen elkaar op een station midden in Lissabon en ze leidde me naar een klein zwart autootje dat midden op een stoep zéér fout geparkeerd stond. Daar zat een snel ventje in met een heel donkere zonnebril. Ik haalde even diep adem: zou ik nu echt instappen, bij een veroordeelde drugsdealer, in een huurautootje met een nogal link uitziend kereltje? Ik overwoog om het nummerbord achteloos op te nemen en een stiekem SMS-je naar mijn man te sturen, maar voordat ik een besluit kon nemen duwde mevrouw me min of meer op de achterbank en scheurde Jos Verstappen weg.
vreugdedans
Midden op een van de drukste straten van Lissabon stapten we zomaar uit en staken we over want "het was dáááár". Gelukkig was alles in orde, de papierwinkel bleek compleet, het proces zou in gang worden gezet en weer buiten deed mevrouw tot immens grote vreugde van het langsstromende verkeer een uitgebreide vreugdedans...
Ik heb nog vage beelden van de terugreis naar het station met een paar spannende momenten want "eigenlijk had je hier geloof ik rechts gemoeten". Toen ik uitstapte kreeg ik twee zoenen en wisten we even niet wat we moesten zeggen, want "tot ziens" was niet echt op z'n plaats!
huwelijksaanzoek
In weer een andere zaak kreeg ik een paar weken nadat ik mijn vertaling had verstuurd een telefoontje van de klant dat hij heel blij was met de ontwikkelingen. Hij sloot af met de opmerking: "Jij bent een goede vrouw voor mij". Beter nog, hij zou iedereen in de bajes vertellen wat een goede vrouw ik was. Ik kon alleen maar hopen dat hij op mijn kwaliteiten als vertaalster doelde ...
Als u vanaf nu niets meer van mij verneemt, dan is het mogelijk dat een van mijn volgende avonturen niet goed is afgelopen. Ik troost me maar alvast met de gedachte dat ik "een goede vrouw" ben geweest ...